ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ: "ΑΝΩΜΑΛΙΑ" ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Αναδημοσιεύουμε από την "Καθημερινή", το σημερινό άρθρο του Γ. Ηλιάδη.

«Ανωμαλία» στην Ιστορία
του Γιώργου Ηλιάδη
Καθημερινή 7/2/2010

«Ο θάνατος του μεγάλου δημιουργεί συνήθως ένα
επικίνδυνο κενό. Των μετρίων ο θάνατος είναι
αβλαβής. Είναι σαν τα κύματα: το ένα έσβησε,
ήρθε το άλλο. Και κανείς δεν λογαριάζει ποιο
απ’ όλα ήταν το ένα και ποιο το άλλο»

Κ. ΤΣΑΤΣΟΣ

«Ανωμαλία στη Δημοκρατία…» χαρακτηρίζει τους μεγάλους άνδρες, ο Κ. Τσάτσος. «Αλλά…», λέει, «…χάρις σ’ αυτές τις ανωμαλίες μερικά έθνη ελάμπρυναν την Ιστορία, μεγαλούργησαν. Χάρις σε αυτές ανέβηκε ο άνθρωπος μερικά σκαλοπάτια ψηλότερα».

Η ηγεσία του Τάσσου Παπαδόπουλου, μοιάζει με «ανωμαλία» στην πολιτική ζωή της Κύπρου των τελευταίων δεκαετιών. Μια «ανωμαλία», ωστόσο, που ανέβασε τους Έλληνες (όχι μόνο της Κύπρου) μερικά σκαλοπάτια ψηλότερα!

Αυτά σκεφτόμουν στη σεμνή και λιτή τελετή του φιλολογικού μνημοσύνου, που οργανώθηκε για τον Τάσσο Παπαδόπουλο τη Δευτέρα. Και όταν τέλειωσε η τελετή πήγα στο σπίτι μου, άρχισα να μετροφυλλώ τόμους του «Κήρυκα», όπου δουλέψαμε μαζί με τον Τάσσο δέκα χρόνια, να βλέπω τα κείμενα του, αυτά που έβλεπε πριν από εμάς, να βλέπω τις λέξεις να σχηματίζουν νυχτερινές περιπόλους, να ελέγχουν τα πέριξ με τα φανάρια τους και να φωτίζουν τα αφανέρωτα. Φανάρι θυέλλης ήταν ο Τάσσος που μας προειδοποιούσε για τις θύελλες, τις καταιγίδες, τις επικίνδυνες κατηφόρες και τις «επιδημίες» που έρχονται. Ναι, αυτός πρώτος παρατηρούσε τα πάντα και τα κατέγραφε. (Αγνοεί κανείς την προ 30ετίας επιγραμματική διατύπωση του, πως η Τουρκία ζητά να είναι «αφέντης στο Βορρά και συνεταίρος στο Νότο»; Ναι, σήμερα είναι κοινός τόπος…)

Έτσι, καθώς ανασκαλεύω τα παλιά, ανακαλώ στη μνήμη μου την πορεία του και βλέπω πως τον δρόμο προς την κορυφή τον διένυσε απνευστί. Ένας παράμερος σε παράμερη χώρα, σε παράταιρο κόσμο. Ένας αταίριαστος! Μια «ανωμαλία στη Δημοκρατία» μας!

Σήμερα, κοιτάξτε γύρω σας. Ο κόσμος έχασε κάθε προσανατολισμό. Ξεχάσαμε τι σημαίνει παρατήρηση. Δεν βλέπουμε τη δίνη στην οποία μας έβαλαν οι νικημένοι νικητές που μας κυβερνούν. Ούτε τα κάγκελα του κλουβιού που ετοιμάζουν να μας βάλουν μέσα δεν μπορούμε να διακρίνουμε.

Λέμε τη γνώμη μας και μας κατηγορούν ότι απεργαζόμαστε τη φυσική εξόντωση του Προέδρου! Κριτικάρουμε και ψάχνουν να βρουν ποιος μας συντονίζει! Ό,τι πούμε χαρακτηρίζεται μαξιμαλιστικό, ό,τι γράψουμε είναι κακεντρεχές που υποσκάπτει το προεδρικό έργο. Σχολιάζουμε και μας απευθύνουν τη μομφή ότι πάσχουμε από «φοβικό σύνδρομο», ότι ευτελίζουμε ό,τι πατριωτικό, που μόνο εκείνοι ξέρουν ποιο είναι και πως κανείς του αφοσιώνεται. Μόνο εκείνοι ξέρουν!

Ενώ απλώς υποψιάζονται, νομίζουν ότι ξέρουν, έχουν τη σιγουριά του ημιμαθούς νεοφώτιστου, ένα επικίνδυνο σύμπτωμα με συχνά ολέθριες συνέπειες. Τα μεγαλύτερα δεινά που υπέστη η ανθρωπότητα – μικροπόνηρε Άντρο Κυπριανού – προήλθαν από άτομα απόλυτα σίγουρα για κάτι που αποδείχθηκε πλάνη. Μια από τις φράσεις του Κρόμγουελ, που τον καταξίωσαν στην Ιστορία, είναι το μήνυμα προς τους Σκωτσέζους πριν από τη μάχη του Νταμπάρ: «Σας εξορκίζω στο Χριστό, σκεφτείτε ότι μπορεί να κάνετε λάθος!...». Οι Σκωτσέζοι δεν έκαναν τον κόπο να σκεφθούν και χρειάστηκε να κατατροπωθούν σε μια αιματηρή μάχη για να το καταλάβουν…

Όσο περνά ο χρόνος, τόσο περισσότερο μας λείπει ο Τάσσος και η δική του ενατένιση για τον Κόσμο, τη Ζωή, την Πολιτική. Ο καθαρός τρόπος που έβλεπε τα καθημερινά γήινα, αλλά και η συγκροτημένη σκέψη για τα μελλούμενα ιστορικά. Απότοκα βαθιάς πεποίθησης στις πανανθρώπινες αξίες και ταυτόχρονα πηγές άντλησης έμπνευσης μα και ασφαλέστερα κριτήρια για ιστορικές καταγραφές.

Το Κέντρο Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος, οφείλει να συμβάλει στη διατήρηση ζωντανής της μνήμης του Τάσσου, που είναι κομμάτι και της δικής μας ατομικής και συλλογικής Ιστορίας.

Όταν έφυγε ο Μακάριος, ο Σέρτης έγραψε: «… κάποτε είχαμε έναν Μακάριο».

Τριανταδύο χρόνια αργότερα ένας άλλος Σέρτης έγραφε: «…κάποτε είχαμε έναν Τάσσο Παπαδόπουλο».

Και οι δύο υπήρξαν μια «ανωμαλία» στην Ιστορία της Κύπρου.